Letland

	Nederlandse organisaties werkzaam in Letland

Agapè
IKEG
Jeugd met een opdracht
Stichting ORA

	Cijfers

2001 (Operation World)
Katholiek – 19,9%
Protestant – 19,4%
Orthodox - 5%
Islam – 0,38%

	Land, volk & Cultuur

Oppervlakte: 63.700 km2
Bevolking: 2,3 miljoen
Hoofdstad: Riga
Talen: Lets en Russisch

	Religie

De Broedergemeente in Letland ontstond in 1729 met de komst van Herrnhutter Christian David. In 1739 was er een grote opwekking. In de 18e eeuw waren en 100.000 Hernhutters in Letland en Estland, een missionaire beweging binnen de Lutherse Kerk. Vanuit een nieuwe zendingsgolf vanuit Pruisen ontstond eind 19e de zelfstandig Broedergemeente van Letland, die toen zo'n 20 gemeenten telden. Tijdens de Sovjet overheersing werd de gemeente eerst onderdrukt en in 1947 verboden. Sinds 1991 is er weer groei en in 2000 kwam de officiële erkenning van de Lutherse Kerk, als zelfstandige eenheid binnen deze kerk.

	Bijbelscholen

De Broedergemeente in Letland ontstond in 1729 met de komst van Herrnhutter Christian David. In 1739 was er een grote opwekking. In de 18e eeuw waren en 100.000 Hernhutters in Letland en Estland, een missionaire beweging binnen de Lutherse Kerk. Vanuit een nieuwe zendingsgolf vanuit Pruisen ontstond eind 19e de zelfstandig Broedergemeente van Letland, die toen zo'n 20 gemeenten telden. Tijdens de Sovjet overheersing werd de gemeente eerst onderdrukt en in 1947 verboden. Sinds 1991 is er weer groei en in 2000 kwam de officiële erkenning van de Lutherse Kerk, als zelfstandige eenheid binnen deze kerk. : www.eeaa.org

	Taalscholen

taal.pagina.nl
taal-cursus.pagina.nl

	Lokale organisaties in Letland

Letse Evangelische Alliantie

	Geschiedenis

3000 à 2000 v Chr.
Finno-Oegrische stammen en jagers vestigen zich in Estland en in het noorden van Letland. De Baltische staten worden in de eeuwen daarna steeds belangrijker gezien de handelsroute van Scandinavië naar Byzantium.

11e eeuw
Invasie van Russen uit de buurt van Kiev; het orthodoxe christendom kreeg met name in Oost-Letland voet aan de grond.

middeleeuwen
Missionarissen en kruisvaarders (Kreuzritter) uit Duitsland brengen het katholicisme. De volken die er dan wonen, Lijflanders, Latgallen, Zemgallen en Koeren, verzetten zich fel, maar worden verslagen. De nieuwe Duitse heersers noemden het gebied rond de Golf van Rīga vanaf dat moment Lijfland. De leidende klasse waren allemaal Duitsers, de arbeiders autochtone Letten. Door deze strikte scheiding bleef de etnische identiteit van de Baltische volken gehandhaafd gedurende tijden van overheersing door vele andere volken.

1237
Na een verpletterende nederlaag tegen de Litouwers worden de Kreuzritter vervangen door de Duitse Orde (Lijflandse Orde).

16e eeuw
Alle stammen in wat nu Letland is, zijn nu samengevoegd tot één volk, de Latgallen of Letten. Alleen een kleine groep Lijflanders behoudt haar eigen cultuur en taal. Onder de Duitse heerschappij bloeiden de Letse handelssteden op.

1554
Walter von Plettenberg, hoofd van de Duitse Orde, verklaart het protestantisme als officiële staatsgodsdienst

1558 – 1583
Legers van Ivan de Verschrikkelijke vallen de oostelijke gebieden van Letland en Estland binnen. Deze Lijflandse oorlog kostte vele levens kostte en verwoestte het land grotendeels

1561
Het hertogdom Koerland scheidt zich af, zweert trouw aan Polen en houdt deze status vast tot 1795. Rīga was even onafhankelijk van 1561 tot 1582.

1592
Het protestantse Zweden begint een oorlog tegen het katholieke Polen - Litouwen. Deze strijd wordt voornamelijk op Lijflands grondgebied uitgevochten. Zweden wint uiteindelijk en heerst bijna honderd jaar over het Lijflandse grondgebied.

1710
Russen veroveren het noordelijke deel van Letland.

20e eeuw
Rīga en Liepāja ontwikkelen zich snel als belangrijke industriële havensteden. Rīga is op een gegeven moment zelfs de op twee na grootste haven van het gehele Russische rijk.

1905
Militaire opstanden en stakingen. De Letten doden veel Duitsers en Russen. Het Russische leger slaat echter hard terug en daarbij laten veel Letten het leven; meer dan 2000 worden gedeporteerd naar Siberië. Ongeveer 20.000 Duitsers en vele Russen vestigen zich in Letland.

1914
Als onderdeel van het Russische rijk was Letland ook direct met Duitsland in oorlog toen die in augustus 1914 Rusland de oorlog verklaarden. In de lente van 1915 trokken de Duitse troepen Kurzeme binnen en veroveren later ook Riga.

1918
De Baltische landen worden toegewezen aan de Duitsers bij de het Verdrag van Brest-Litovsk. Acht maanden later verloren de Duitsers de oorlog en binnen een week werd er een Letse regering gevormd onder leiding van Kālis Ulmanis. De onafhankelijkheid wordt uitgeroepen op 18 november 1918, maar Sovjet-troepen vallen Letland binnen en installeerden een regering onder leiding van Pēteris Stučka.

1940
Het rode leger bezet Letland; de Letse regering wordt vervangen door Sovjets en locale communisten. Daarna worden ruim 30.000 Letten vermoord of gedeporteerd door de Russische geheime dienst. Door deze actie van de Sovjets worden de Letten in de handen van de nazi’s gedreven en helpen zelfs mee bij het vervolgen van de joden. De nazi’s bouwden verschillende concentratiekampen in de Baltische staten, waaronder een in Salaspils nabij Rīga waar 100.000 mensen uit alle delen van Europa de dood vonden.

1944
De Duitsers trekken zich terug en worden vervangen door het Rode Leger. Letland wordt weer opgenomen in de Sovjet-Unie. Een guerrillaorganisatie in Kurzeme verzet zich nog tot 1957. Opnieuw volgen veel deportaties naar Siberië. Anderen, met name intellectuelen, vluchten naar het westen en de Verenigde Staten. Na de Tweede Wereldoorlog komen er veel arbeiders uit Wit-Rusland en de Oekraïne naar Letland om de industrie weer op poten te zetten. Al snel worden alle Letse steden gedomineerd door Russisch sprekenden en raakten de Letten in de minderheid. De Kerk wordt zwaar onderdrukt; van de 300 Lutherse Kerken werden er 200 gesloten.

jaren '50
Pogingen om de russificatie te stoppen, worden door de toenmalige Russische leider Chroesjtsjov snel de kop ingedrukt. Oppositie beperkte zich tot het protest via de literatuur, de kunst, of via de nog steeds moeizaam functionerende kerken.

1987
Eerste openlijke protest sinds de oorlog; door de perestroika (reconstructie) en glasnost (openheid) onder Gorbatsjov volgen steeds meer protesten.

11 november 1988
Voor het eerst wordt de Letse vlag gehesen op het Kasteel van Rīga.

23 augustus 1989
Tijdens de vijftigjarige herdenking van het Stalin-Hitler pact vormden twee miljoen Letten, Esten en Litouwers een menselijke ketting van Tallinn in Estland naar Vilnius in Litouwen. De roep om onafhankelijkheid werd steeds luider, zowel door de Letten als door de in Letland wonende Russen.

1991
De Sovjets besluiten toch om in te grijpen in de Baltische staten en vallen in Letland het ministerie van binnenlandse zaken aan. Deze wordt echter door de Letten afgeslagen. Op 21 augustus verklaart het Letse parlement zich onafhankelijk van de Sovjet-Unie. Op 2 september erkennen de Verenigde Staten de onafhankelijkheid van Letland. De Sovjet-Unie volgt op 6 september 1991.

1993
De Letse roebel wordt vervangen door de nationale munt de “Let”. In juni worden voor het eerst vrije parlementaire verkiezingen gehouden; Gentis Ulmanis wordt de president van Letland.

1994
Ulmanis en Jeltsin tekenen een verdrag over de terugtrekking van de Russische troepen uit Letland; in augustus gebeurt dit.

1995
Vrijhandelsakkoord met de EU treedt in werking, in mei omgezet in een associatie-akkoord. President Ulmanis wordt door het parlement herkozen voor een tweede termijn van drie jaar.

2003
22 september – Een ruime meerderheid (67%) van de bevolking stemt in een referendum voor toetreding tot de Europese Unie in 2004

1 mei 2004
Toegetreden tot Europese Unie (EU)
zie ook op: www.landenweb.com



letland.pagina.nl
www.landenweb.com



Laatste update 2003-11-28